Friday, April 22, 2011

NaKhang NoHun Sung ZatSiamIn

Khangno hun peen suahtaak peen hun, nopsak theih  peen hun ahih manin
alauhuai peen hun zong hi a, siatna tawh ikinai peen hunzong hipah
hi. Lamkhat pan ze-etna hun cileeng zong kikhial lo  hi. Adiakdiak-in
kineihsiam (actor/actress) teen khangno I suahtaakna, nopna te thei uh
ahihmanin Pasal/Zi nei  hak mahmah thei uh hi .
(a) NulePa’ thumanna
        Gamhoih zawdeuh te-ah kipat-tah daan zong hoihin,atawpna ah
amau a hoih kei a leh bel mimanlo taktak hilel ding hi. Gamhoih
ahihmanin nasem zo khat in aneu a kipan amah leh amah kivaak zo hipah
lel hi. Eilam-ah bel I seem nuam zong sepding omlo himawk in, NulePa
teen I Zineihkhit nangawn a hongvaak akul hi mawk hi. Gamhoih te amau
leh amau kivaak zo uh ahihmanin NulePa in tam sai nawnlo hi. Ei lam
ahbel NulePa in eileh ei iki vaak zawh dong hongvaak himawkin, enzong
amau I vaak kik zawh dikdek mateng phimbil nocia nangawn athu iman
akul nahi mawk a, aman huai mahmah thuzong  hisa ing.
        I tunte hongkhang in, imulte hongkhangin, I awte hong unh
ciang….. gamlak a singno akhang nuam mahmah aa adawng mikmek laitak
ihi hi. Tua ikhan nop mahmah laitakin ngeek mahmah se a, zong nip
mahmah in kitan baih mahmah hi, asih baih nop peen hun, nisa guahtui
alelh peen hun leh a deih peen hun hi a,  tua hun peen khangno hun
tawh kibang hi. Tua hun laitak  khangno teen bangbang ahi zongin i
leitung  pasian ahi NulePa’ thumah mangzo leng khialh omlo peen ding
hi.
(b) Lawmhoih (kholhpih hoih) kisam
          Mipil tawh kikhawl lecin napil ding a, mihai tawh kikhawl
lecin gimna nathuak ding hi.(Paunak 13:20) (La ZBC 289 Mawhna’ zol zui
kei-in).
            Gamdang U.S paileng Mikang pau, Malaysia paileng Malay
pau, ilawm te Seen(Chinese) nahi leh Seen pau I theih mah bangin I
khangno hun sungin lawm I teelding thupi mahmah hi. Leitung I nuntaak
sung I gamtat kampau hong khel thei peen lawm-legual nahi mawk hi.
Mihing te-in Zu dawn theisa, Tuibuuk, Khaini muam theisa a kisuak omlo
hi. Gamtat kampau hoihlo atheisa aa asuak ki omlo hi.Tua ahihmanin
ilawmte hoih leh eizong kihoih ding ahih manin lawmhoih thupi mahmah
hi. I it peen lawmnu lawmpa hang mahin lungleen khitui luanna hongpian
theih mahbangin, I it peen I lawm nu/pa tungmah panin siatna hoihna
hongpai thei hi. Tua ahihmanin I itpeen ilawm tezong akisap leh
ipelh(khen) lel ding akisap hun om thei hi. Lawmthak ineih ciangzong
kha thum khat vei tabang’ ilawm thakpa hangin ei lawmta sungah bang
hongpiang cihzong iki sittel zeel ding kisam hi. (Paunak 22:24-25)
© Munhoih(Leihoih) kisam
        Khangluiteen “Ki khua a hawh Ki’ neek ne, Zawng khua a hawh
Zawng’ neek ne” ana cih mah bangun I omna mun tawh zong khangnote
gamtat kampau ki lamdang thei hi. Tua ahihmanin khangno teen munhoih
(leihoih) I zon kul hi. Gamtat kampau peen a ki lawhlawh thei natna
khat nahi mawk hi. Malaysia Thongsung katun cil in, midang te daanin
Awnghawh(kongkhak omlo,tui kibuaklo), Kisil (bombi sungteen
omlo-mitampi kisil khawm), kihon lai( gamkhatle gamkhat kitawng) cih
daanin ka-om thei naikei hi. Ahi zong kha 3,4 sung bang tuate tawh ka
omkhop ciang katheih loh kaalin tuate’ gamtat daan a, agamta ta kana
himawk hi. Khangno teen a hihtheih leh innsaap’na, Saangkahna te-ah
kholhpih hoih leh munhoih/venghoih I zon tangtang ding kisam hi.
(d) Alauhuai hun awng
        Laigelhsiam BYRAN in…. “..nasep nei abel te’ ading akap
hunding nangawn hun omlo hi….” naci hi. Tua mah bangin khangno teen
zong lawm I zonciang amanlua, honghawh munlua te lawm a ineih lohding
thupi mahmah ding hi. Hunawng hangin mi pawlkhatte cim lua-in Zu sai
tung phekap, kitawng kiseel, nawnsan (kamtam) cih bang- in hunawng
kizang khial hi. Nipa khat ki-it mahmah uh hi. Nasep hahkatin a Nupa
un ann a neek khop hunzong tamlo phial hi. Ahi zongin nikhat guah
hongzu in Lo kuan thei nawnlo uh hi. A Nupa un nikhat  inn ah mei hong
awi khawm uh hi. Meikha ah apau dingteng lah beita in atawpna ah “sing
sawnto ve” ci-in kisawlsawl uh hi. A Zi inzong mangnuam tuanlo-in
nidang aa akiteen maa thutengtawh kitawngin kikhenlawh uh hi. Hunawng
ii hoihlohna hi. A zenzen in hunawng neikei le uh kikhen hetlo ding
hi. Ei khangno teenzong Zu,Za,Khaini, Tuibuuk, Kuunza zat hunding,
kitot kiseel, mi geensiat hunding leh Satan hunding omsak loding
hihang. I sepding a om pak keileh zong laibu simding, nasep ding
zongtawm ding hihang. I khangno hun, ihun awng sungin siatna in hong
pang gige den, hong ze-et den ahihlam phawkin I hun awng zatsiam ni.
        A koikoi ah Seente bang  nasepbel uh in a Zudawn a Phekaap
hunding, akitot hunding uh a om ngiatlo himawk hi. Natna nangawnin a
zuan ngamlo hiam cihhuai  phial mawk hi. Amau teen ei Pasian zong umlo
napi Paunak 13:4,20:13 na nuntaak pih mahmah uhin bangbang ici zong
leitung ah bel anuamsa uh hiphotphot ei….……eibel manlua kisa I Pa I U
te’ motor, motorcycle tawh Beer sai niangtuisai khawngah nuamsa
mahmah, nungaak/ tangval teen ahau takpi hongsa in hongngai ta
lailai.....
(e) Pumpi tung nate kepna
          Nomau pumpi ki-uktawm thei-in pilvang unla, hoihtakin thu a
ngen thei-in omta un (1 Peter 4:7).
          Mihing a ipian khitciang ut bangbang septheih hilo hi.I
khangno lai-in lungsim a ut hang! pumpi ikep hun I omsak mah bangin,
pumpi a ut hang lungsim I kepding akisap hun zong om hi. I lungsim ut
khempeuh kizui kimlo a, I pumpi sepnop khempeuh kiseem kim lo-in
ngaihsutna khuak izat kul hi.
          I khangno lai-in I theih nailoh ahi ahoihlo nate akhumtam a
altam, anuamtam anuam keitam cihte sinse keileng hoihpeen hi. Nalawm
pa/nu  ding zong buaisuk buaitoh kul lo-in nasep belpeuhin citak lecin
nang hongdeih tampi tak omlel ding hi.I khangno lai-in khialkha
pakleng I nuntaakna hong nuamlo suak ek thei hi. I khialh khitciang
kibawl kik nading haksa mahmah a, bawltheikik mah lengzong angei
hongbat nading haksa hi. Khialhna adang dang te aki puahpha thei,
akimaisak thei om napi’n Nulepa vaai-ah nakhialh leh Numei te anunna
siasuak’ thei a, Pasal te alungsim peengleen (kiplo) suak thei hi.
          Khatvei sukha photleng kizomzom nuam thei a, khatvei nialzo
phot lecin abaan hong zawhnop ding hi. Nakhuak tawh nangaihsut
khitciang, na lungsimtawh khentat, napumpi keem, thuak zawhna naneih
nang Topa tung nakhangno hun/ na siamsin hun aap ve lawm…… (Kahla
3:27).

No comments:

Post a Comment